กว่าจะมาเป็นเบาหวาน !!

เบาหวาน เป็นความผิดปกติของร่างกายอย่างหนึ่ง ที่ตับอ่อนไม่สามารถสร้างฮอร์โมนอินซูลินตามที่ร่ายกายต้องการได้เพียงพอ หรืออาจจะสร้างอินซูลินไม่ได้เลย ทำให้ร่างกายไม่สามารถเผาผลาญน้ำตาลให้เป็นพลังงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

ฮอร์โมนอินซูลิน ทำหน้าที่ควบคุมการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรตเปลี่ยนเป็นพลังงาน สร้างสมดุลของน้ำตาลในเลือด โดยนำน้ำตาลกลูโคสที่เป็นคาร์โบไฮเดรตหน่วยเล็กที่สุดเข้าไปเผาผลาญในเซลล์ทั่วร่างกาย เมื่อผู้ป่วยเบาหวานมีฮอร์โมนอินซูลินไม่เพียงพอต่อการควบคุมระดับกลูโคสในกระแสเลือด ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงอยู่ตลอดเวลา ไตจึงเข้ามาทำหน้าที่กรองน้ำตาลที่สูงเกินไปทิ้งออกมาพร้อมกับปัสสาวะ จึงเป็นที่มาของ “เบาหวาน” (เบา = ถ่ายเบา, ถ่ายปัสสาวะ)

สาเหตุของเบาหวาน
 

• พันธุกรรม คือสาเหตุหลักของโรคเบาหวาน โรคติดต่อทางพันธุกรรมที่ส่งต่อจากพ่อแม่สู่ลูกหลาน
• นิสัยอาหารการกินรสหวานจัดตลอดทั้งวัน โรคอ้วน ไม่ออกกำลังกาย สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ ฯลฯ
• ผลข้างเคียงจากการใช้ยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์ ยาเม็ดคุมกำเนิด
• ผู้ที่มีอาการผิดปกติของตับอ่อน เช่น ตับอ่อนอักเสบ มะเร็งตับอ่อน ตับแข็ง เป็นต้น

สัญญาณเตือนโรคเบาหวาน
 

• ปัสสาวะบ่อยผิดปกติ เพราะไตพยายามขับเอาน้ำตาลส่วนเกินออกจากกระแสเลือดตลอดเวลา
• กระหายน้ำบ่อย ต้องดื่มน้ำมากกว่าคนทั่วไป เพราะเสียน้ำไปกับปัสสาวะมาก
• ปัสสาวะเป็นฟองขาวข้นมากกว่าปกติ มีมดตอมคราบปัสสาวะ เพราะมีน้ำตาลปนออกมากับปัสสาวะ
• น้ำหนักลดลงผิดปกติโดยไม่ทราบสาเหตุ เมื่อร่างกายไม่สามารถเผาผลาญน้ำตาลได้ จึงดึงมวลกล้ามเนื้อและไขมันมาใช้เป็นพลังงานแทน ทำให้ร่างกายผอมลง กล้ามเนื้อลีบเล็กลง
• เมื่อเกิดบาดแผลจะหายช้ากว่าคนทั่วไป หากอาการเบาหวานเริ่มรุนแรง แผลมักจะเรื้อรัง อักเสบติดเชื้อง่าย จนกลายเป็นเนื้อตายได้
• บางคนอาจจะมีโรคแทรกซ้อน เช่น ตามัว ชาตามนิ้วมือนิ้วเท้า แผลเรื้อรัง ตัวบวมตัวซีดจากไตเสื่อม

การป้องกันโรคเบาหวาน
 

• เลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ เน้นผักใบเขียว ผลไม้รสหวานไม่มาก ลดอาหารประเภทแป้งและน้ำตาล
• ลดการปรุงรสด้วยน้ำตาล ลดอาหารรสหวาน น้ำอัดลม
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เลิกบุหรี่ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
• ตรวจสุขภาพร่างกายประจำปี หมั่นตรวจระดับน้ำตาลในเลือดสม่ำเสมอ

การรักษาโรคเบาหวาน

1.  เบาหวานชนิดต้องพึ่งการฉีดอินซูลินทดแทน
เป็นเบาหวานชนิดรุนแรง มักพบในเด็กและหนุ่มสาวที่อายุต่ำกว่า 25 ปี เป็นความผิดปกติทางพันธุกรรมตั้งแต่กำเนิด ทำให้ตับอ่อนไม่สามารถผลิตอินซูลิน หรือผลิตออกมาได้น้อยมาก ๆ ผู้ป่วยชนิดนี้ต้องอาศัยการฉีดฮอร์โมนอินซูลินสังเคราะห์เป็นประจำทุกวันจึงจะสามารถใช้ชีวิตให้เป็นปกติ

2.  เบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
พบมากในคนอายุ 40+ ปีขึ้นไป สาเหตุมาจากตับอ่อนเสื่อมสมรรถภาพ ผลิตอินซูลินได้ไม่เพียงพอเท่าที่ร่างกายต้องการ ผู้ป่วยชนิดนี้ต้องรักษาอาการโดยการกินยากระตุ้นให้ตับอ่อนผลิตอินซูลินมากขึ้น และกินยายับยั้งเอนไซม์ย่อยแป้ง ร่วมกับการควบคุมปริมาณแป้งและน้ำตาลที่กินเข้าไป

การป้องกันโรคเบาหวานที่ดีที่สุด คือ การทำให้ร่างกายของเราแข็งแรงอยู่ตลอดเวลา ไม่ใช่เรื่องยากอะไรแค่เริ่มต้นที่ตัวคุณ หันมาใส่ใจกับการรับประทานอาหาร ออกกำลังกาย ดื่มน้ำมาก ๆ พักผ่อนให้เพียงพอ เพียงเท่านี้ก็ห่างจากโรคเบาหวานแล้ว